Op bevroren meren in heel Canada verschijnen iedere winter opnieuw de meest bijzondere ijsvissershutten. Soms een paar bij elkaar, soms hele dorpen, maar altijd voor een korte tijd. Als de dooi intreedt, is het seizoen voorbij.

De meeste vissers hebben de ijshut in hun achtertuin gebouwd van afvalmateriaal. Ze gebruiken bierblikjes, zeildoeken en verkeersborden. Maar ook een oude wasmachine kan nog prima dienst doen als houtkachel. Fotograaf Richard Johnson heeft een indrukwekkende studie gemaakt van de vissershutjes en dorpjes met als resultaat een bijna oneindige serie fantastische foto’s. De fotograaf neemt ons mee in de coole wereld van Canadese hutjes op het ijs.

Tetrisblokken op sleeën

,,In een bepaald gebied vind je vaak vergelijkbare hutten omdat mensen elkaars stijlen kopiëren”, zegt Richard. ,,In Nova Scotia komt er bijvoorbeeld regen uit de oceaan, die de hut kan bevriezen, dus de hutten zijn klein en gemakkelijk te verplaatsen. Saskatchewan heeft het hoogste aantal pickuptrucks per hoofd van de bevolking in het land, dus hutten passen daar als Tetris-blokken in de vrachtwagenbedden.”

Niemand weet wanneer de ijshutten voor het eerst verschenen, maar op de muren van een hotel in Sainte-Anne-de-la-Perade, Quebec, hangen foto’s uit de jaren 40 van de vorige eeuw waarop paarden te zien zijn die ijsschuilplaatsen op sleeën slepen. De stad heeft tegenwoordig iedere winter een dorp met huurhutten op het ijs, die elektriciteit van het vasteland halen en ‘s nachts de bevroren rivier verlichten.

Reflectoren en ijsboren

Vroeg in het seizoen, als het ijs dik genoeg is, claimen de lichtste constructies als eerste de favoriete plekken. De hutjes moeten zwaar genoeg zijn om harde wind te weerstaan en licht genoeg om te worden vervoerd. Richard: ,,,De grootte van de pick-uptruck of sledebasis beperkt de schaal van de huisjes.” Reflectoren op de huisjes verbeteren de zichtbaarheid ‘s nachts voor voorbijrijdende sneeuwscooters.

Op het meer is ijsbeoordeling een wetenschap en een ijsboor en een meetlint zijn van onschatbare waarde om de veiligheid te beoordelen. Met 10,2 cm is ijs veilig genoeg om op te lopen. Een sneeuwscooter is veilig op 15,2 cm, auto’s op 30,5 cm. Helder ijs is optimaal en ijs met een lage dichtheid kan juist een bedreiging vormen. De vissers hebben kleine ijspriemen bij zich om zich naar steviger ijs te slepen als ze er doorheen vallen.

Het seizoen verandert de laatste jaren. Vroeger duurde het van januari tot maart met 10 weken vast ijs. Nu zijn er nog maar 3 weken. In Thunder Bay was het in februari 2017 10ºC en was er water zichtbaar op het ijs. Dat was 10 jaar geleden niet denkbaar.

Richard Johnson

Richard leerde al vroeg om zijn spullen op een slee te dragen in plaats van in een rugzak. Hij ziet hoe de ontwerpen in de loop van de jaren veranderen, maar fotografeert alle hutjes op dezelfde manier: schone achtergrond, dezelfde horizonlijn, statief. Zijn grootste angst is om te verdrinken en daarmee wordt hij elke keer geconfronteerd dat hij het ijs op stapt. ,,Maar het is het risico waard om de unieke plaatjes te kunnen schieten”, aldus de waaghals.

Wat Johnson interesseert in de ijshutten is hun verscheidenheid. ,,Hoewel ze allemaal min of meer vasthouden aan de basale, archetypische huisvorm, zijn er vaak excentrieke verschillen. Een hut heeft bijvoorbeeld een mansardedak. Een andere hut is helderblauw geverfd en heeft het logo van de ijshockeyclub Toronto Maple Leafs op een muur.”

Maar er is er ook eentje gekanteld. Je moet naar binnen kruipen door het gat waar oorspronkelijk door werd gevist. Het vissen gebeurt nu door de deur, die op het ijs ligt. En er is er een die groen is geverfd en een enorme afbeelding heeft van een groene huilende wolf en een gele maan. En wat te denken van de gele hut op de propaantank. Richard: ,,Hier moet nog een visgat worden gegraven, waarna het huisje wordt neergezet op het ijs en de tank wordt aangesloten. Elke foto is een portret van de eigenaar van de hut, zonder de eigenaar”, glimlacht Richard.

Bron: Richard Johnson, Ben Weeks, Foto’s: ©Richard Johnson