Zelf bepalen hoe je woont. Dat is wat de meeste mensen eigenlijk willen. Met vrienden, familie en gelijkgestemden om ons heen en meer connectie met de omgeving en elkaar. Dat is de stellige overtuiging van Wyke Potjer en Asceline Groot, nadat zij vijftien Nederlandse woonpioniers bezochten en beschreven voor hun boek Anders Wonen. Waarom blijven we toch anonieme hokjes bouwen voor mensen, zonder contact met elkaar en met de natuur?, vraagt Asceline zich dan ook af.

Anders wonen is iets waar steeds meer mensen over nadenken. Inmiddels zijn er tal van manieren om alternatief te wonen. Van een tiny house tot een yurt, van een ecodorp tot co-housing, van seniorenhofjes tot drijvende woningen en van erfdelen tot community’s. Wyke en Asceline selecteerden hun woonpioniers zo divers mogelijk voor een heerlijk boek met inspirerende verhalen en gedegen achtergrondinformatie over al deze nieuwe woonvormen. Een boek ook dat voor beleidsmakers en ambtenaren tot hun standaard leesvoer zou moeten behoren, want als er weer iets is dat uit deze woonbijbel duidelijk naar voren komt, is dat het pad dat deze kleurrijke groep pioniers heeft moeten bewandelen vol ambtelijke hobbels en gaten zit.

Tekst gaat verder onder de foto’s.

Dappere strijd

De schrijvers roemen hun hoofdrolspelers dan ook in hun epiloog. Voor hun ongekende doorzettingsvermogen en de visie dat een huis een thuis moet zijn en geen object om geld aan te verdienen. En hun dappere strijd om betaalbaar, duurzaam en soms ook met anderen in het groen te wonen. Om dit te realiseren zijn tijd en geduld nodig. Want zowel de lokale overheid als de bank kan een behoorlijke stok tussen de spaken steken. Het feit dat woonpioniers out of the box denken strookt logischerwijze niet met de handel- en denkwijze van veel beleidsmakers, die veelal gebonden zijn aan regels en protocollen. De woonpioniers die wij spraken waren jarenlang bezig met het warm maken van de gemeente, het rondkrijgen van de financiering, het vinden van een stuk grond en het voorbereiden van hun project. Niets dan lof dus voor deze visionairs en doorzetters, die laten zien dat het wel kan.

Tekst gaat verder onder de foto.

Sarah de Groot bij haar strohuis in Olst. Foto: Marie van der Heijden

Frustratie

Wyke en Asceline, ook de makers van de website hetkanWEL, konden gaandeweg hun boekproject de frustratie van de pioniers steeds beter proeven. Waarom worden groepen burgers met vernieuwende ideeën, concrete plannen en financiële haalbaarheidsstudies uitgelachen, weggehoond of weggestuurd? Als je hun verhalen leest, kun je niet anders dan concluderen dat sociale cohesie, samen leven, voorzieningen delen en ruimte voor de natuur de norm zou moeten vormen voor ieder mens in Nederland. Voor de overheid zou de nadruk niet alleen moeten liggen op het bouwen van nieuwe woningen, maar ook op het stimuleren van burgerinitiatieven en leren van dit soort innovatieve woonvormen. Meedenken in plaats van tegenwerken. Gelukkig gebeurt dat ook op sommige plekken, aldus de schrijvers in hun boek.

Openstaan voor burgerinitiatieven

Naast een soepelere benadering van banken bij nieuwe woonvormen ligt de sleutelrol volgens Wyke en Asceline vooral bij de gemeente. Als ze daar openstaan voor burgerinitiatieven van woonpioniers, dan wordt de slagingskans een stuk groter. Iemand die vanuit de gemeente meedenkt, kan een wereld van verschil maken, maar de plannen voor het project moeten dan wel tot in de puntjes zijn uitgewerkt. De schrijvers realiseren zich dat hun conclusie niet direct aanmoedigt om anders wonen te overwegen, maar wijzen daarbij op de woonpioniers die zij bezochten. Op al deze plekken zouden we stuk voor stuk willen wonen. En vraag je de woonpioniers of ze het, met de kennis van nu, nog een keer zouden doen, dan antwoordt het merendeel volmondig ja.

Tekst gaat verder onder de foto.

Het duurzame dubbele tiny house van Iris en Roland in Koedijk. Foto: Marie van der Heijden

Van alles mogelijk

De bibberige eindconclusie ten spijt zou je Anders Wonen wel degelijk een aanmoediging voor woonpioniers kunnen noemen. De kracht van de verhalen over al deze mensen, die het uiteindelijk toch voor elkaar hebben gekregen hun woondroom te realiseren, is daarvoor gewoonweg te groot. Voor wie het echt wil en niet snel opgeeft is er van alles mogelijk. Neem daarbij de voorzichtige wending die bij tal van gemeenten en ook banken te bespeuren is en niets hoeft het nastreven van jouw woondroom in de weg te staan. Wil je anders wonen, maar weet je niet precies hoe? Dan is het boek Anders Wonen absoluut een must. Je kunt heerlijk wegdromen bij de fraaie foto’s, je verwonderen over de woonavonturen van de pioniers en je laten voorlichten door de uitleggende infoblokjes. Dan is er uiteindelijk maar één conclusie mogelijk als het om je woondroom gaat: het kan wel!

Het boek Anders Wonen is te bestellen in onze webshop via onze samenwerking met Bol. Zo steun je meteen ook het journalistieke werk van Klein Wonen Magazine. KLIK HIER.

Stadsnomaden in Nijmegen. Foto: Marie van der Heijden

Hoofdfoto: Het terrein van de Stadsnomaden in Nijmegen. Foto: Marie van der Heijden