De tv-serie Tiny House Battle kreeg de afgelopen twee maanden veel aandacht in Vlaanderen. Kranten en tijdschriften berichtten wekelijks over de verrichtingen van de bouwteams en de wensen en keuzes van de kopers in het door VTM uitgezonden programma. Heeft de tv-serie tiny houses nu ook nadrukkelijker op de kaart gezet in België? Tiny house-ambassadeur Cathy Camertijn denkt van wel, maar plaatst wel wat kanttekeningen voor een eventueel volgend seizoen.

Het was een bont gezelschap dat zes weken lang bij presentatrice Nora Gharib op bezoek kwam in de bouwstudio. Hun wensen waren ook regelmatig verrassend. Zo wilde Ingrid en haar puberdochters een plekje voor hun slang en de autistische Jonah ging voor niets minder dan een hobbithuisje in de achtertuin van zijn zus Freya. Het stelde de bouwers voor grote uitdagingen en leidde tot spitsvondige oplossingen zoals een zwevende tafel. Tiny house-bewoonster en voorvechter van meer kleine huisjes in België. Cathy Camertijn, bekeek het allemaal met enigszins gemengde gevoelens. ,,Ik was in volle verwachting. Bij de start heb ik veel contact gehad met het productiehuis en ik begrijp dat ze als tv-zender een aantal keuzes moeten maken, die meer gelinkt zijn aan tv dan aan de realiteit. Het is en blijft tv. Ik zie dan ook wel een aantal gemiste kansen.’’

Tekst gaat verder onder de foto.

De zwevende tafel van een van de bouwteams. Foto: VTM

Niet voor elke gezinssituatie

Zo had Cathy het belangrijk gevonden om een aantal knelpunten aan te kaarten in het programma. ,,Maar misschien kunnen we aansluitend op het tv-programma een Tiny House Debat Battle doen om die roze olifanten te bespreken met bewoners, kandidaten, bouwers en de overheid?’’, aldus de Vlaamse, die ook de keuze voor de koopkandidaten liever anders had gezien. ,,Ik begrijp dat ze de Vlaamse gezinssituatie in beeld willen brengen. Zelf ben ik liever realistisch. Ik vind niet dat een tiny house een woonoplossing voor elke gezinssituatie en levensfase is. Een gezin met twee kinderen vind ik niet realistisch. Wel als je met verschillende units werkt, maar dan loopt de prijs weer op. Tiny houses zijn echt een oplossing voor jonge koppels, singles, alleenstaande oudergezinnen, mantelzorgers en mensen met een bepaalde zorg. De discussie over tiny houses als permanente woning vind ik zelf dan ook niet meer passend. Ik spreek liever over levensfases.’’

Tekst gaat verder onder de foto.

Bouwers in gesprek met expert Michiel de Backer. Foto: VTM

Slim wonen

Toch is de tiny house-ambassadeur zeker niet negatief over het tv-programma. ,,Er zijn zeker verschillende goede principes gezegd, zoals: Je hebt alles wat je nodig hebt, Ruimte voor eigen stijl, Wauw, die badkamer is groter en mooier dan in mijn huidige appartement en Er komt meer bij kijken dan je denkt. Het is een vak apart en niet zomaar klein wonen. Het is eerder slim wonen!’’, aldus Cathy, die ook wat slordigheidjes voorbij zag komen. ,,Hier en daar zag ik toch enkele constructiefouten, zoals bijvoorbeeld de hoogtes van de slaapruimte. En hoe mooi loodglas ook is, het warmteverlies is gigantisch. Persoonlijk vind ik het raar dat de experten hier niets van hebben gezegd. Wooncomfort moet bewaard blijven. Een tiny house is niet alles in één, maar wel je essentie in één. Ook het bedrag werd wat ongelukkig in beeld gebracht. Een tiny house voor 25.000 euro is gewoon niet mogelijk. Professionele bouwers hebben geen sponsoring en heel wat overheadkosten. Zij geven ook immer tien jaar garantie. Bij deze huisjes maak ik mij toch wel wat zorgen over de garantie.’’

Tekst gaat verder onder de foto.

Bouwers in actie. Foto: VTM

Moedeloos

De onduidelijke regelgeving voor tiny houses had wat Cathy betreft ook wel belicht mogen worden in Tiny House Battle. Veel Belgische tiny house-liefhebbers worden nogal moedeloos van de Belgische situatie. ,,Ik begrijp die moedeloosheid. Er zitten bewuste of onbewuste tegenstrijdigheden in de regelgeving. Afspraken op Vlaams niveau kunnen lokaal weer anders ingevuld worden. Een dooddoener voor mij is dat een project moet zijn ingebed in de omgeving. Dan komen we heel dicht bij belangen en persoonlijke voorkeuren. Er zijn nog veel misverstanden wat betreft de regelgeving en ook het profiel van mensen die hierin willen gaan wonen. Ik zie vooral betrokken mensen bij mens en omgeving en die inzetten op levenskwaliteit.’’

Tekst gaat verder onder de foto.

Cathy Camertijn in haar eigen tiny house. Foto: Klein Wonen Magazine/Ronald Lammers

De Tiny House Battle heeft volgens Cathy ondanks alles wel een bijdrage aan de acceptatie van deze woonvorm geleverd. ,,Zelf ken ik veel mensen die ernaar hebben gekeken. Het heeft zeker de term tiny houses verdere bekendheid gegeven’’, meent zij. ,,Ik zie ook zeker beweging in Vlaanderen, maar we zijn er nog niet. We blijven ergens rond een aantal regels draaien, zoals bijvoorbeeld de verplichte medewerking van een architect. Waarvoor dan? Het gaat immers over constructies die veelal prefab gebouwd worden en normaal gezien uitgetekend zijn door een architect. Een tiny house bevindt zich ook in het spanningsveld tussen flexibel wonen en minimale woonoppervlakte. Als je groter dan 18 vierkante meter moet bouwen kun je de mobiliteit van een tiny house niet meer behouden en kan het huis alleen met uitzonderlijk vervoer worden verplaatst. Dat is een heel ander kostenplaatje voor de koper. Daarbij  komt dat klein wonen vaak met een gevoel van vrijheid gepaard gaat en dat komt zo in het gedrang.’’

Projectwerking

Het idee dat een woning ruim genoeg moet zijn, vindt Cathy een rekbaar begrip. ,,Het echte ruimtelijke gevoel heeft volgens mij meer met de hoeveelheid licht te maken en hoe de omgevingsruimte naar binnen wordt getrokken, dan met het aantal vierkante meters. Ik hoor geregeld van mensen met een appartement van 60 vierkante meter dat zij alleen een binnenplaats hebben en daardoor een benauwd gevoel krijgen’’, aldus de Vlaamse, die beleidsmakers en ambtenaren graag wil uitnodigen zelf eens een tiny house te ervaren. ,,Dat kan bijvoorbeeld op Batibouw, daar is een flex living community vertegenwoordigd. Zelf geloof ik minder in het individuele verhaal van één tiny house op één stukje grond. Dat blijft moeilijk, ook al mag het wettelijk. Ik geloof meer in projectwerking.’’

Tekst gaat verder onder de foto.

Presentatrice Nora Gharib opent een van de tiny houses voor de kopers. Foto: VTM

Tiny houses kunnen helpen bij het oplossen van de wooncrisis. De woningnood in België is hoog, mede ook door het groeiend aantal eenpersoonshuishoudens. ,,Er zijn nog nooit zoveel echtscheidingen boven de 60 jaar geweest. Deze mensen hebben vaak interesse in een tiny house. Ze willen leven en geen zware afbetaling en veel poetswerk. Gelukkig zie ik wel initiatieven verschijnen, die hier een oplossing aan willen bieden. We kunnen met andere woonvormen de dialoog aangaan, want ze bieden een antwoord op verschillende sociaal maatschappelijke uitdagingen. Ook gemeenten hebben allerlei uitdagingen. Laten we ons groeperen en lokale noden oplossen. De tijd dat tiny houses een trend is die overgaat, is voorbij. We hebben een rol te spelen en deze mag gehoord worden.’’ Voor VTM heeft Cathy dan ook een boodschap. ,,Op naar een nieuw seizoen Tiny House Battle, maar wel met enkele aanpassingen naar realistische budgetten, woonkwaliteit, garantie en regelgeving.’’