Een duurzame containerwoning bouwen om aandacht te vragen voor de woningnood en de verspilling van materialen. Dat deden leerlingen van de Vlaamse scholen IKSO Hoeselt en Helix Maasmechelen het afgelopen schooljaar in het kader van lessen over de donuteconomie. Trots slaagden de leerlingen in hun missie om met vooral gebruikte materialen een huisje te realiseren.
Tiny houses bouwen zijn tegenwoordig populaire projecten op vooral technische scholen. Op IKSO Hoeselt ontstaat het idee echter bij toeval vanuit het vakgebied economie. ,,In het kader van de leerstof geef ik ook les over de donuteconomie en duurzaam ondernemen. Zelf ben ik ook wel wat geïnteresseerd in tiny living en door her en der wat te lezen ben ik ook meer te weten gekomen over tiny houses’’, vertelt docent bedrijfseconische vakken Ben Marréceau, die via een stagementor bij Haven Genk een oude zeecontainer krijgt aangeboden. ,,De container was afgekeurd en zou verschrot worden. Om zeker te zijn dan ook maar eens aan onze directie en leerlingen gevraagd of zij het zagen zitten. Van beide kanten kreeg ik positieve reacties en zo is de bal aan het rollen gegaan.’’
Lees verder onder de foto.
Aan de kaak stellen
Het doel van het project is van kiet af aan om de woningnood en verspiling aan de kaak te stellen. Een streven dat prima past in de donuteconomie. ,,Heel basic is de donuteconomie uit te leggen als twee kringen, waarvan de buitenste het ecologisch plafond is en de binnenste het sociaal fundament. Duidelijk is dat we niet boven het ecologisch plafond mogen gaan om de wereld leefbaar te houden, vandaar het proberen om zoveel mogelijk materialen te gebruiken die anders weggegooid of vernietigd zouden worden’’, legt de 48-jarige Lanaker uit.
Sociaal fundament
,,Wat velen vaak vergeten in het verhaal van duurzame economie is het sociaal fundament. Daar zouden we iedereen boven moeten krijgen om zo de welvaart en het welzijn van de maatschappij in het algemeen te verbeteren. Ons doel was dan ook om het huis te bouwen voor personen die er echt nood aan hebben. Bijvoorbeeld personen die niet alleen kunnen wonen en waarvan de familie ze wel dichtbij wil hebben, maar niet in dezelfde woning. Of mensen die vanuit dakloosheid via een re-integratie-programma een woning nodig hebben. Zouden we het niet aan dergelijke mensen of organisaties aan kostprijs kunnen doneren, dan zouden we het verkopen en de opbrengst aan een organisatie op dat gebied schenken.’’
Lees verder onder de foto.
Ontwerp
Uiteraard moet er eerst een ontwerp komen. Probleempje is dat IKSO zelf geen techneuten op houtgebied opleidt. Daar weten Ben en zijn collega Joyce Germis een mouw aan te passen. ,,Die hebben we via netwerking gevonden in de Helix te Maasmechelen. Het is afgelopen jaar een graadklas geweest, maar net dit jaar werkten ook zij aan een thema duurzaam bouwen.
We zijn twee donderdagvoormiddagen met onze leerlingen naar hun school gegaan om daar te brainstormen en overleggen om uiteindelijk tot een ontwerp te komen.’’
Lees verder onder de afbeelding.
Zoektocht
Dan kan de grote zoektocht naar materialen beginnen, waarbij ook ouders, familie en vrienden worden ingeschakeld. Uiteindelijk met een rijke vangst. Zo is de keuken gemaakt van bekistingsmateriaal voor houten platen, afvalhout uit een container van een houthandel wordt omgetoverd tot een boekenrek, een leerling heeft een douchebak, kraan, wasbak, wc-pot en douchedeur over na de verbouwing van zijn eigen badkamer en een andere leerling kan eindelijk zijn eindopdracht, een voordeur, een beter plekje geven dan in zijn kelder. ,,Verder is de spoelbak gevonden op tweedehands.be en komen de ramen van een collega, die grotere ramen in zijn huis wilde. Van Haven Genk kregen we naast de container ook houten balken van bekistingsmateriaal voor het binnengeraamte. Tenslotte zorgde de gemeente Bilzen-Hoeselt voor een bouwkeet.’’
Lees verder onder de foto‘s.
Nieuwe materialen
Ondanks de vele materialen die kunnen worden hergebruikt, ontkomt het duurzame project niet aan de aanschaf van nieuwe producten. Nog vers in het geheugen noemt Ben het boodschappenlijstje moeiteloos op. ,,Allereerst gipsplaten, maar die hebben we wel gesponsord gekregen door de Slagmolen uit Bilzen. Daarnaast vooral ook leidingen voor elektriciteit, stopcontacten en lichtschakelaars. Tweedehands zijn deze vaak verschillend of toch met de nodige gebruikssporen, zodat we niet het risico wilden lopen dat daar beschadigde exemplaren bij zaten. Dus vooral ook met het oog op de veiligheid. Veel glas moest ook nieuw, omdat het steeds zeer specifieke afmetingen waren voor de raamkozijnen. GlasExpress uit Hoeselt heeft dit gesponsord. En dan natuurlijk nog materialen als schroeven, nagels, filler, primer en verf.’’
Lees verder onder de foto‘s.
Isolatie
Aan de isolatie besteden de jeugdige bouwers ook speciale aandacht. ,,We waren al te weten gekomen dat een container onderhevig is aan condensvorming. Container Concepts, dat zich bezighoudt met het ombouwen van zeecontainers naar onder andere woonunits, had ons de tip gegeven om met opencellige PUR te isoleren. Via een leerling is het bedrijf Isola bereid gevonden dit te doen. De bodem is gedaan met een vorm van recuperatie-isolatie: restanten die bij productie overblijven worden als een vorm van vlokken tussen de vloerbalken gelegd, ingesloten met een doek waar dan de OSB-platen op gemonteerd worden.’’
Lees verder onder de foto‘s.
Niet helemaal klaar
Uiteindelijk realiseren de leerlingen een containerwoning met zo’n 20 vierkante meter woonoppervlak met een badkamer met douche, toilet en wastafel, een keuken met opklapbare tafel, zitgedeelte en een uitschuifbaar bed. De afwerking krijgen de harde werkers niet helemaal klaar in het schooljaar. ,,We hebben vanaf het begin aan de leerlingen gezegd dat het een zeer ambitieus project was. We hebben altijd gestreefd om het af te krijgen, maar uiteindelijk bleek toch dat we wat te weinig tijd zouden hebben. Er is dus nog wat werk aan’’, aldus Ben.
Lees verder onder de foto.
Koper
Die afwerking schrikt belangstellende kopers niet af voor de vraagprijs van 5.000 euro. ,,Er zijn verschillende reacties geweest. Mensen die het wilden verhuren als off-grid-vakantiehuisje, twee kandidaten die het wilden gebruiken als praktijkruimte, één kandidaat zou het kopen voor hangout van zoonlief en verder nog organisaties die het wilden inzetten voor sociale noden. Uiteindelijk is het verkocht aan iemand die het als assistentiewoning (mantelzorgwoning) zal gebruiken.’’
Lees verder onder de foto‘s.
Versneld tempo
Uiteindelijk kunnen Ben, Joyce en hun leerlingen terugkijken op een geslaagd project, waarbij niet de klus zelf de grootste uitdaging is gebleken. ,,Alles goed op elkaar afstemmen was de grootste uitdaging. Initieel hadden we een heel andere planning, maar de leerlingen van de Helix hadden enkel donderdagen in januari en februari om te komen opbouwen. Hierdoor moest het opzoekwerk, overleg en vinden van materialen in een versneld tempo gebeuren. Soms was er op het moment zelf toch nog specifiek materiaal nodig en dan moest er opnieuw snel gezocht worden naar een oplossing’’, aldus Ben, die hoopt dat er bij zijn leerlingen ook een zaadje gaat ontkiemen om klein en duurzaam te willen wonen in de toekomst.
